Jump to content

Talk:Podlaskie Voivodeship/Archive 1

Page contents not supported in other languages.
From Wikipedia, the free encyclopedia

To translate

[edit]

Gloger, Geografia historyczna

[edit]

Zygmunt Gloger, Geografia historyczna ziem dawnej Polski. W tekście 63 autentycznych rycin, Kraków 1903


Województwo Podlaskie.

Właściwe, to jest pierwotne Podlasie było pasem ziemi, długim mil trzydzieści kilka, a szerokim kilka do kilkunastu, ciągnącym się z północy od ziemi pruskiej i jezior: Rajgrodzkiego i Necko (pod dzisiejszym Augustowem), w kierunku południowym aż pod Radzyń i Parczów. Na całej tej długości Podlasie stanowiło wschodnią ścianę Mazowsza i zarazem odgraniczało to Mazowsze od Rusi grodzieńskiej i brzeskiej. Aby się lepiej zoryentować w rzeczywistych konturach granic Podlasia i dawnego województwa Podlaskiego z czasów Rzeczypospolitej (które na wszystkich mapach starych i nowych niedokładnie są oznaczone), należy sobie wyobrazić linię, poprowadzoną z Augustowa przez Rajgród, Knyszyn, Suraż, Brańsk, Drohiczyn, Międzyrzec do wsi Gęsi pod Parczewem, a linia ta stanowić będzie oś, przecinającą podłużnie sam środek wązkiej a długiej ziemi podlaskiej.

To przyleganie Podlasia całą jego długością do pogranicza wschodniego Lechitów, czyli Lachów, przemawia bardzo za tem, że nazwa Podlasia nie powstała od lasów, jak nazwa Polesia, ale od Lachów, przy granicy których ciągnęło się Podlasie. Było to zatem pod-lasze, wymawiane w gwarze miejscowego ludu, nieznajacego brzmienia sz: „podlasie”. Nie wypływa z tego bynajmniej, aby krainę podlaską uważać jako nielechicką. Nie ulega bowiem wątpliwości, że pierwotnie była ona bezludnym pasem lasów, rozgraniczających Mazowsze z Rusią, (takim pasem jakie rozciągały się prawie na wszystkich granicach, czyli rubieżach starej Lechii), przeciętym poprzecznie czterema rzekami: Biebrzą czyli Bobrą, Narwią, Bugiem i Krzą. Skutkiem wzrostu zaludnienia na Mazowszu i Rusi, Podlasie zaczęło się wcześnie zasiedlać. Od południa i wschodu przybywali do puszcz podlaskich Rusini, a od zachodu napływali gromadnie Mazurzy. Tak zaludniła się Rusią okolica Bielska, Kleszczel, Mielnika i Konstantynowa. Ludność mazurska osiadła gęsto okolice dzisiejszego Rajdrodu, Goniądza, Tykocina, Wysokiego mazowieckiego, Ciechanowa, Sterdyni, Sokołowa. Dowodzą tego potężne ziemne grodziska typu mazowieckiego w tej części Podlasia, żalniki lechickie i wielkie mnóstwo wklęsłych kamieni żarnowych, pospolitych na całem Mazowszu, a nie znalezionych dotąd na Litwie i Rusi. Przy północnym krańcu Podlasia, w okolicach dzisiejszego Ełku, Augustowa, Suwałk, leżały gniazdowe siedliska plemienia prusko-litewskiego Jadźwingów.

Gdy testamentem Krzywoustego Polska rozdzielona na księstwa, straciła urok państwowej potęgi i siłę do obrony i opieki nad ludnością swych kresów, gdy Władysław, najstarszy syn Krzywoustego, w wojnie z braćmi przyzwawszy na pomoc książąt Rusi, dał im w nagrodę z dzielnicy mazowieckiej Bolesława Kędzierzawego ziemię Wiską, graniczącą z Podlasiem i Jadźwingami, ośmieliło to Jadźwingów do uczynienia borów podlaskich szlakiem swego koczowiska na południe pomiędzy Ruś i Mazowsze, skąd napadali i łupili żyzną Małopolskę.

Straszliwy najazd Tatarów na Ruś i Polskę w roku 1241, burząc w tych krajach wszelką władzę i obronę, jak już to wyżej powiedzieliśmy, ułatwił jeszcze Litwie i Jadźwingom pole do łupów nad Bugiem, Wieprzem i Wisłą. Jeżeli kronikarze zanotowali, że ludna ziemia Lubelska zaczęła wtedy przemieniać się w pustynię, to cóż dopiero musiało dziać się w mazowieckich okolicach rolniczych, bliżej Prus i Jaćwieży nad Biebrzą, Narwią i Bugiem położonych. O ziemi Wiskiej w Mazowszu nad Biebrzą mamy także wzmiankę, że się wówczas w step zamieniła. A to samo wyludnienie Mazurów nastąpiło i w okolicy dzisiejszego Tykocina, Ciechanowca, Sterdyni, Sokołowa. Dopiero po wyparciu Jadźwingów z Podlasia, w drugiej połowie XIII wieku, przez Bolesława Wstydliwego i Leszka Czarnego, ludność polska, a zwłaszcza drobna szlachta mazowiecka zaczęła (w wieku XIV) powtórnie napływać do bezludnego prawie Podlasia, pomimo, że panowała w tych stronach Litwa z Rusią.

Prawo do Podlasia rościli zarówno Mazowszanie (bo już przed Jadźwingami siedliska swoje w tej ziemi posiadali), jak Krzyżacy z tytułu Jadźwingów (ziemia bowiem wszelkich pogan była im obiecana). Litwa wreszcie, zagarniając pod swe panowanie całą prawie Ruś, nabywała prawa do Podlasia z tytułu osiedlających się w niem od wschodu i południa Rusinów. Tym sposobem Podlasie stało się krajem spornym pomiędzy Litwą i Mazowszem. Papież Inocenty IV przyznał je 1253 roku Bolesławowi Wstydliwemu i Kazimierzowi Kujawskiemu, ale Kazimierz Wielki zrzekł się Bielska, Drohiczyna i Mielnika na rzecz Kiejstuta. Kazimierz Jagiellończyk, nieprzyjazny książętom mazowieckim, dopuścił do wojny o Podlasie i do przyłączenia prawie całego Podlasia do Litwy. Zygmunt I utworzył w Wielkiem księstwie Litewskiem województwo Podlaskie, które potem sejm lubelski (1569 r.) Koronie polskiej powrócił.

Województwo Podlaskie graniczyło na północy z województwem Trockiem i Prusami, która to granica przecinała jezioro Rajgrodzkie, w połowie pruskie. Wschodnia ściana między Podlasiem a województwem Trockiem zaczynała się od Augustowa i biegła na południe z korytem rzeki Nietty do rzeki Biebrzy czyli Bobry, a od Bobry z korytem rzeki Brzozowej koło wsi Jaćwieże i ze strugą Kamionką do wsi Brzozowej-korony, a stąd do miasteczka Wasilkowa i Białegostoku, tak, że Wasilków w województwie Trockiem, a Białystok leżał na Podlasiu. Od rzeki Supraśli pod Wasilkowem biegła granica sucha na południe aż do wsi Gródka nad Narwią, przy ujściu Narewki, potem brzegiem zachodnim puszczy Białowieskiej, która już do województwa Brzesko-litewskiego należała. Sucha ta granica, okrążywszy podlaskie Kleszczele, dochodziła rzeki Nurca o milę powyżej Bociek i biegła znowu na południe w górę Nurca, a dalej suchym lądem aż do Niemirowa nad Bug i od Buga na południe aż pod Parczów, tak, że: Janów, Biała, Łomazy i Wisznice leżały w województwie Brzesko-litewskim, a Międzyrzec, Rossosz i Horodyszcze na Podlasiu. Ale był to wąski południowy cypel województwa Podlaskiego, bo od Parczowa i Wohynia, położonych w województwie Lubelskiem, zaczynała się już granica zachodnia Podlasia, najprzód z ziemią Łukowską, a od rzeki Liwca w pobliżu Siedlec, z Mazowszem.

Po trzecim rozbiorze Polski większa część Podlasia, od Augustowa do rzeki Buga, dostała się Prusom, a mniejsza, na lewym brzegu Buga położona, Austryi. Gdy w Kongresówce roku 1815 utworzono ośm województw, a z tych jednemu nadano nazwę Podlaskiego, w skład tego weszła tylko część Podlasia, na lewym brzegu Buga leżąca, a obok niej włączono znaczne przestrzenie z Mazowsza, województwa Lubelskiego i Brzeskiego. Największa zaś część Podlasia odpadła od Litwy, a mianowicie do obwodu Białostockiego, a później do gubernii Grodzieńskiej. Tym sposobem w pojęciach ogółu pogmatwały się do reszty granice pierwotnego Podlasia, to jest województwa Podlaskiego z czasów Rzeczypospolitej z granicami nowego województwa Podlaskiego w Kongresówce, do którego tylko część dawnego województwa Podlaskiego została włączoną. Podlasie, to stare, pierwotne, znajduje się obecnie, po kawałku, aż w czterech guberniach. Najmniejsza jego część w gubernii Suwalskiej (Rajgród, Augustowo), nieco większa w Łomżyńskiej (powiat Mazowiecki), znacznie większa w gubernii Siedleckiej (Węgrów, Sokołów, Międzyrzec) i największa w gubernii Grodzieńskiej (Goniądz, Knyszyn, Białystok, Bielsk, Siemiatycze, Mielnik, Drohiczyn). – Gdy w roku 1569 powróciło Podlasie do korony, herb województwa Podlaskiego utworzono z dwóch herbów Polski i Litwy. Przedstawia on zatem dwie tarcze o polach czerwonych: na jednej orła białego bez korony, a na drugiej pogoń litewską. Senatorów większych posiadało województwo dwóch, to jest wojewodę i kasztelana podlaskich. Okazowania zbrojne pospolitego ruszenia odbywały się pod Drohiczynem, który uważano za stolicę województwa. Podlasie dzieliło się na trzy ziemie: Drohicką, Bielską i Mielnicką, które miały swoich podkomorzych i wszystkich zwykłych urzędników ziemskich. Każda z tych ziem obierała po dwóch posłów na sejmy, a całe województwo (kolejno ziemiami) dwóch deputatów na trybunał i komisarza do Radomia.

Ziemia Drohicka sejmikowała i sądy grodowe miała w Drohiczynie, ziemskie zaś także w Drohiczynie, które jednak z powodu wylewów Buga, dla okolic dalszych na lewym jego brzegu położonych, odbywały swoje kadencje w Miedzny, Sokołowie i Makobodach. Podczas roków, czyli kadencyj sądów ziemskich, sądy grodzkie odbywać się nie mogły, żeby jedna osoba nie była na dwa terminy narażona. Drohiczyn (po łacinie Drogiczynum) podlaski odróżnić należy od innego Drohiczyna, również położonego niegdyś nad Bugiem, ale w ziemi Chełmskiej, w którym Opizo, legat papieski, koronował roku 1246 Daniela, księcia kijowskiego i halickiego, na króla Rusi. Na prawym brzegu Buga w Drohiczynie podlaskim na stromej górze już za doby Piastów istniał gród warowny, w którym Konrad, ks. mazowiecki, osadził roku 1237 część zakonnych braci Dobrzyńskich, wzbraniającą się połączyć z Krzyżakami, i nadał im część ziemi podlaskiej między Bugiem i Nurcem „aż ku granicom Rusi” z obowiązkiem bronienia Mazowsza od napadów pogan. Ale Tatarzy zburzyli ten gród w roku 1241, a wtedy zajęła Podlasie Litwa. Drohiczyn posiadał trzy piękne kościoły i od roku 1661 szkoły jezuickie, które przeszły w roku 1774 do Pijarów.

W Mielniku, (gdzie także w roku 1241 Tatarzy zburzyli położony na górze nadbużnej zamek mazowiecki), sejmikowała ziemia Mielnicka i odbywały swoje roki sądy ziemskie i grodzkie. Ziemia ta szeroka tylko na mil 2–3, ciągnęła się wąskim pasem mil kilkanaście przy zachodniej ścianie województwa Brzeskiego, z okolicy Bociek na północy aż pod Wohyń i Parczów lubelski na południu. Aleksander Jagiellończyk, Wielki książę Litewski, udając się w roku 1501 do Korony dla objęcia tronu polskiego, zatrzymał się w Mielniku, aby odbyć naradę z panami litewskimi, na której uchwalono Wielkie księstwo Litewskie połączyć w jedno nierozłączne ciało z Królestwem Polskiem i stanowić odtąd jeden naród, jednego mieć monarchę, wspólne obrady, przymierza i monetę, co wszystko pod przysięgą dotrzymania podpisami swymi umocnili panowie litewscy w Mielniku w sobotę, przed dniem świętego Szymona i Judy.

Ziemia Bielska zachowała najwięcej dóbr królewskich i była z trzech ziem podlaskich największą, bo stanowiła północną połowę Podlasia z miastami i miasteczkami: Bielsk, Narew, Orla, Kleszczele, Boćki, Brańsk, Suraż, Białystok, Tykocin, Knyszyn, Goniądz, Choroszcz, Jasionówka, Rajgród i Augustowo. Starostwa: Knyszyńskie i Tykocińskie nad rzeką Biebrzą, Narwią i Supraślą były największemi na Podlasiu. W Knyszynie lubił przemieszkiwać Zygmunt August, i tu, przeniósłszy się z Warszawy dla zdrowia, zmarł w dniu 7. lipca 1572 roku. Król ten, na kilka dni przed śmiercią, uczynił starostą tykocińskim i wasilkowskim Łukasza Górnickiego, który był jego sekretarzem, a stał się głośnym pisarzem epoki zygmuntowskiej. Górnicki, pozostając do śmierci swojej (roku 1602) starostą tykocińskim, dzieła swoje pisał na Podlasiu w Lipnikach pod Tykocinem, gdzie mieszkał i umarł, w kościele zaś bernardyńskim, na wyspie narwianej, między zamkiem a miastem leżącej, pochowany został. Za Władysława IV Krzysztof Wiesiołowski, starosta tykociński i marszałek nadworny litewski, założył w Tykocinie dom przytułku dla inwalidów-rycerzy, który dotąd istnieje i jest jednym ze starszych tego rodzaju zakładów w Europie. W roku 1661 Rzeczpospolita, wynagradzając wojenne czyny Stefana Czarnieckiego, nadała mu i jego potomkom na wieczyste dziedzictwo starostwo Tykocińskie, a prawnuk Czarnieckiego, Jan Klemens Branicki, hetman wielki koronny, w sto lat później wzniósł na rynku tykocińskim piękny pomnik swojemu pradziadowi, który także dotąd istnieje, a wykonany był przez mieszkającego w Warszawie rzeźbiarza francuskiego Delaunay. Ciż Braniccy (herbu Gryf) założyli w Białym-stoku okazałą rezydencyę, wspaniałe ogrody i liczne mury, co dało powód do nazywania tego miasta „Wersalem podlaskim”.

W zaludnieniu województwa Podlaskiego uderza przedewszystkiem nadzwyczajna liczba drobnej, dziedzicznej szlachty mazowieckiej, która jednak nie rozsiadła się równomiernie w całem województwie, ale przedstawia pewne skupienia, odpowiednio do okoliczności, jakie towarzyszyły w wiekach średnich jej osiadaniu. Północną połowę województwa Podlaskiego stanowiła ziemia Bielska, ciągnąca się z południa od Brańska i Bociek nad Nurcem do Augustowa na północy. W ziemi tej spotykamy albo obszerne królewszczyzny, jak starostwo Knyszyńskie, Augustowskie, Narewskie, Bielskie, Brańskie, Rajgrodzkie, Kleszczelskie i darowane Stefanowi Czarnieckiemu Tykocińskie, albo niezmierne mnóstwo zagród szlacheckich w wioskach przeważnie niewielkich, ale gęsto rozsianych. Do takich okolic szlacheckich należą przedewszystkiem położone między Tykocinem a Brańskiem i między Goniądzem a Knyszynem. Według spisu wsi i miast do poboru podymnego w roku 1676, ziemia Bielska posiadała pierwszych 885, drugich 12. Parafii łacińskich znajdowało się w niej około 35 i kilkanaście unickich. Ze spisu wszystkich dymów, dokonanego w roku 1775, widzimy, iż w ciągu lat stu, to jest do roku 1875, nie przybyła już wieś żadna, ani zmiana w ich nazwach. W powyższej liczbie wiosek podlaskich (z roku 1775) szlachta folwarczna, posiadająca włościan, miała dóbr 73, a w nich dymów dworskich i włościańskich 2841, szlachta zaś zagrodowa, zajmując w tej ziemi około 40 mil kwadratowych, posiadała na tej przestrzeni gospodarstw 6300 a w nich 8185 dymów. W tej liczbie 6300 fortun, było 5811 właścicieli takich, którzy posiadali tylko po jednym domu, uprawiali zatem ziemię własną ręką. Były takie parafie, (jak np. kobylińska koło Tykocina), gdzie w 600 gospodarstwach szlacheckich nie było ani jednego poddanego kmiecia. Tak znacznego stosunku wolnej ludności rolniczej podobno żaden inny naród w czasach poddaństwa nie posiadał. Z liczby 436 wsi ziemi Bielskiej, zamieszkałych wyłącznie przez zagrodową szlachtę, dostało się w granice dzisiejszej Kongresówki wsi 285, a do gubernii Grodzińskiej w powiat Białostocki i część Bielskiego 151.

Taryfa dymów ziemi Drohickiej, sporządzona w roku 1791, wykazuje 330 wsi, zamieszkałych przez zagonową szlachtę, tudzież około 20 wsi pośrednich, z których każda należała do kilku posiadaczy, mających zwykle po kilku kmieci i kilka dymów. W tych 330 wioskach znajdowało się dziedzictw szlacheckich jednodymowych czyli bezkmiecych 6149, razem zatem w ziemi Bielskiej i Drohickiej znajdowało się w XVIII wieku zagród dziedzicznych 12.449. Jeżeli przyjmiemy w obliczaniu ludności zasadę profesora Pawińskiego, że na jedno gospodarstwo kmiecia lub zagrodowca należy liczyć przeciętnie 11 dusz, to wypadnie, że w dwóch ziemiach powyższych pod koniec istnienia Rzeczypospolitej znajdowało się dziedzicznej ludności szlacheckiej samych tylko zagrodowców podlaskich około głów 137.000. Że zaś ogólna liczba takich wiosek w tych dwóch ziemiach wynosiła 766, wypada zatem przeciętnie na jedną wieś około 15 właścicieli i około 165 dusz ludności. Największa też liczba wiosek miała istotnie po kilkunastu właścicieli, niewielka liczba miała po kilku, a największa wieś ze wszystkich w ziemi Bielskiej, Popławy, liczyła 72 dziedziców, po większej części Popławskich, w ziemi zaś Drohickiej Szmurły miały 71, a Lipki 72 dziedziców, w znacznej części Szmurłów i Lipków.

W ziemi Mielnickiej, najmniejszej z trzech ziem podlaskich, prawie nie było drobnej szlachty, tak samo, jak na wschodnim krańcu ziemi Bielskiej pod puszczą Białowieską, to jest wogóle nie było jej prawie przy granicach Rusi litewskiej. Przyczyna tego była prosta. Gdy bowiem wyludnione napadami Jadźwingów i Litwy Podlasie zaczęło się w wieku XIV znowu zaludniać, to od granic Rusi napływali z południo-wschodu Rusini, a szlachta mazowiecka od zachodu z ziemi Nurskiej, Łomżyńskiej i Wiskiej. Wrodzona jej żądza do posiadania ziemi, (jak u Semitów do posiadania pieniędzy), czyniła z niej znakomity element kolonizacyjny. Nie upłynęły też dwa wieki (XIV i XV) a już się tak na Podlasiu rozrodziła, że tysiącami rozbiegała się stąd, szukać doli i ziemi na Rusi, Litwie i w Małopolsce (w XVI wieku), gdzie nieraz do wielkich fortun dochodziła. Na Podlasiu to i Mazowszu miały swoje pierwotne gniazda rodziny: Rzewuskich, Jabłonowskich, Kossakowskich, Gosiewskich, Poniatowskich, Pułaskich, Kuczyńskich, Godlewskich, Brzostowskich, Wojnów i setki innych.


Lithuanian Palenkė

[edit]

Palenkė (Polexia) was Lithuanian Vojvodship until illegal occupation by poles in 1569. The main city of this province Balstogė was established by King Gediminas in aproximetly 1320. In present Polexia Vojvodship (under polish rule) lives big Lithuanian minority. Zivinbudas 23:10, 29 May 2005 (UTC)[reply]

As you might see from the article (you might read it some day), it's about the current unit of administrative division of Poland, created in 1999. It has little to do with Gediminas or Lithuania. Halibutt 23:19, May 29, 2005 (UTC)

Read my statement to the end (or did you have a strong drink already?). Zivinbudas 23:33, 29 May 2005 (UTC)[reply]

Also, Lithuanian Polexia refers to the land of Polesie (Latin name would be Transilvania, BTW), not to Podlasie (Cissilvania). Halibutt 11:35, Jun 4, 2005 (UTC)

(Name change) - Podlachian??

[edit]

I have never heard it before. 100 hits on Google, 0 in Scholar, 6 in Print. Podlasie: 193k Google, English only, 721 Scholar, over 200 Print. Requesting the revert of the last move.--Piotr Konieczny aka Prokonsul Piotrus Talk 16:02, 17 July 2006 (UTC)[reply]

My recommendation is to leave it here for now while we discuss things, and/or check the title in specific English-language books (I'm afraid that Google tests mean very little to me). What would have most weight is some reference work that used the terms "Silesia" and "Pomerania", and then see what they also called this particular voivodeship. If multiple books follow the convention Silesia/Pomerania/Subcarpathia/Podlasie, then I'd support moving it back to the old name. Can you point at an encyclopedia that does such a thing? --Elonka 16:07, 17 July 2006 (UTC)[reply]
In support of Podlachia, I would direct people to this article, too: Podlachia. Though it would seem that, according to the information there, there might also be a case for naming the Voivodeship Polesia. --Elonka 17:53, 17 July 2006 (UTC)[reply]
Well, I gave you above reference to show that only 6 books use the term 'Podlachian'. 'Podlachie' is slightly more popular ([1]) but still a quarter of Podlasie.--Piotr Konieczny aka Prokonsul Piotrus Talk 18:30, 17 July 2006 (UTC)[reply]
I'm kind of neutral here. I generally favour Latin/English names over their Polish equivalents, at least when it comes to well-established geographical terms. This however seems a borderline choice as the region seems to be completely unknown to the Brits prior to 1999. There are some old maps to use the term, but little more. It seems Podlachia is simply an old word that already came out of use, far from the "Greater Poland" vs "Wielkopolska" case, where it's 50-50 currently and it's only a matter of personal choice and consistency. If we are to go for Latin(ised) names in the case of all voivodeships, then let's stick with Podlachia. However, we might go either way here. On a side note: Elonka, you didn't do your homework, did you :) Polesie and Podlasie are two completely distinct regions. //Halibutt 21:37, 17 July 2006 (UTC)[reply]
Piotrus, if it helps, try searching on other variations of the word than just "Podlachian". "Podlachia" is pretty common. For example: [2] -Elonka 21:43, 17 July 2006 (UTC)[reply]
True, but as I said it is still much less popular then Podlasie (in English print): 320 vs 1130. Why use the less popular form?--Piotr Konieczny aka Prokonsul Piotrus Talk 17:15, 21 July 2006 (UTC)[reply]
I am not convinced that "Podlasie" is more popular than Podlachia. I refer you to "collection" sites such as this one: [3], and other pages on Wikipedia such as: Podlachia, Union of Lublin, Grand Duke, Bialystok, and many others [4] which use the form "Podlachia". Also, as I've mentioned before, the Google test holds very little weight with me. For example, your "Podlasie" search [5] clearly includes many books in non-English languages. --Elonka 19:21, 21 July 2006 (UTC)[reply]
(update) And the Encyclopedia of the Ukraine, also refers to it as Podlachia [6][7]. --Elonka 19:29, 21 July 2006 (UTC)[reply]
Elonka, the problem is that the Poles (and Ukrainians) have looked up "Poldlasie" in a very old English dictionary and found the word "Podlachia". But it is not a word modern English-speakers know. So why bother translating into English at all? I know the wikipedia convention is to use the English name where it exists, but I cant believe this should include archic, "dead" names which no longer mean anything to English-speakers. There are lots of examples of this in Europe. For example should we refer to "Adrianople" or "Srymia". Surely not!. Jameswilson 02:00, 22 July 2006 (UTC)[reply]

Straw poll: Podlasie or Podlachia?

[edit]

Please indicate your preference for what the name of this voivodeship should be. --19:39, 25 July 2006 (UTC)

  • Note: Per consensus at Wikipedia_talk:WikiProject Geography of Poland the article title of voivodeships should ideally be an English/Latinized version of the name where such a name exists (for example, Silesia, Pomerania). Other voivodeships retain their original Polish form (eg, Świętokrzyskie, Lubusz).

Podlachia

[edit]
  • I'd say leave it as it is now. Sure, it's not perfect, but at least it's consistent with other names of Polish regions. Otherwise we'd have a mixture of Polish, Latinized and English names there, which doesn't look too well.. //Halibutt 07:36, 26 July 2006 (UTC)[reply]
  • Podlachia is the main English form for the region and for encyclopedic usage and for WP:UE reasons, the English form should be used.
Other voivodships in Poland use English forms (e.g., Warmian-Masurian Voivodship, Pomeranian Voivodship). Other Wikipedias use their native forms for this particular voivodship as well (e.g., fr: Voïvodie de Podlachie, es:Voivodia de Podlaquia, de:Woiwodschaft Podlachien, ro: Voievodatul Podlachia).
Podlachia is a relatively obscure region in English sources but Podlachia can be found used in the following reference works:
- AjaxSmack 07:06, 29 July 2006 (UTC)[reply]

Podlasie

[edit]
  • Yes I understand that there was a consensus st the Geography of Poland Project page to have Anglicized/Latin names but that view is not binding on the rest of us. The decision whether or not to move this page is open to all and has to be treated on its merits separately. I think that IN THIS PARTICULAR CASE the Anglicizing option should be rejected because:-

The word Podlachia(n) exists, but it is archaic, having dropped out of use in English centuries ago (perhaps some Polish speakers didnt realize that?). Google does not turn up a single use in modern British or US newspapers for example. It is therefore a different case from Pomeranian (dog), Mazurian (lakes), Silesian (coalfield) where the traditional English form never died out and which should, I agree, be translated.

Podlachia IMO cannot be considered a modern English word at all. Leave it as Podlasie, with an explanation that it was known as Podlachia or Podlasia (with an "a") hundreds of years ago. I would say it would be too weird to translate Podlasie to a word no-one knows or uses. Maybe the old name will be revived in the future and gain general currency, but its not our place to anticipate that. Jameswilson 03:23, 26 July 2006 (UTC)[reply]

Podlaskie

[edit]

The official terminology used by the European Union in all documents relating to regional development keeps the Polish names: Mazowieckie Voivodeship, Lubelskie Voivodeship and Podlaskie Voivodeship. (see the official portal of the EU I think this terminology should be kept if referring to the present day administrative units. If we talk about the historical lands, than we should use the historical English names, like Podlachia. Nowhere should we use in English the basic Polish forms, like Podlasie Vovoideship. NoychoH 13:51, 3 November 2006 (UTC)[reply]

Indeed. --Lysytalk 21:22, 30 December 2006 (UTC)[reply]
My wife is from Poland, and she tells me that Podlasie would be incorrect usage. Rarelibra 22:17, 2 January 2007 (UTC)[reply]


Requested move

[edit]
The following discussion is an archived discussion of the proposal. Please do not modify it. Subsequent comments should be made in a new section on the talk page. No further edits should be made to this section.


Podlachian Voivodeship → Podlasie Voivodeship — To quote from above discussion: The word Podlachia(n) exists, but it is archaic, having dropped out of use in English centuries ago (perhaps some Polish speakers didnt realize that?). Google does not turn up a single use in modern British or US newspapers for example. It is therefore a different case from Pomeranian, Mazurian, Silesian where the traditional English form never died out and which should, I agree, be translated.

Podlachia IMO cannot be considered a modern English word at all. Leave it as Podlasie, with an explanation that it was known as Podlachia or Podlasia (with an "a") hundreds of years ago. I would say it would be too weird to translate Podlasie to a word no-one knows or uses. - Darwinek 14:45, 23 July 2007 (UTC) —Darwinek 14:45, 23 July 2007 (UTC)[reply]

Survey

[edit]
Feel free to state your position on the renaming proposal by beginning a new line in this section with *'''Support''' or *'''Oppose''', then sign your comment with ~~~~. Since polling is not a substitute for discussion, please explain your reasons, taking into account Wikipedia's naming conventions.
Other voivodships in Poland use English forms (e.g., Warmian-Masurian Voivodship, Pomeranian Voivodship). Other Wikipedias use their native forms for this particular voivodship as well (e.g., fr: Voïvodie de Podlachie, es:Voivodia de Podlaquia, de:Woiwodschaft Podlachien, nl:Podlachië).
Podlachia is a relatively obscure region in English sources but Podlachia can be found used in the following reference works:
—  AjaxSmack  06:51, 24 July 2007 (UTC)[reply]
The voivodeship was created in 1999. Podlachia article, about the historical region, should have that name, but the one about the modern administrative subdivision should not. The current content in the article about previous voivodeships should be split off to separate articles. Balcer 13:01, 24 July 2007 (UTC)[reply]
  • Oppose. First of all, the current naming scheme we adopted for all voivodeships is pretty consistent in that it uses Latin names rather than Polish. In order to maintain consistency we'd have to move all of them to their Polish names, even if no Brit could pronounce the words Mazowsze or Pomorze. Besides, why have a Polish-English mixture (Podlasie is Polish, voivodeship is English), when we can have both names in plain English? //Halibutt 14:34, 24 July 2007 (UTC)[reply]
  • Oppose. I realize that sometimes it's a tough call on whether to use the native name for an area, or the English-language version. My own inclination is generally to stick with the English version on the English Wikipedia, unless there's a fair amount of proof that the native version is in widespread usage by English-speakers. However, the English sources that I've checked, such as the Catholic Encyclopedia,[8] are using "Podlachia", so that's what I think we should stick with. If someone can show me major English-language sources that are using "Podlasie" though, I might change my mind. --Elonka 17:26, 24 July 2007 (UTC)[reply]
Brittanica has its article under Podlaskie and uses Podlasie (Podlasia). Balcer 17:29, 24 July 2007 (UTC)[reply]
On Latin Wikipedia maybe, but on English? This argument is just silly. Balcer 20:07, 24 July 2007 (UTC)[reply]
  • Oppose English tends to use Latin or Latinate forms (Silesia, for example), even when no local language does. No evidence for common English usage of Podlasie has been given. Septentrionalis PMAnderson 17:49, 28 July 2007 (UTC)[reply]
    What kind of evidence would satisfy you as to the extent of its usage, if Google is not acceptable? Balcer 19:05, 28 July 2007 (UTC)[reply]
    Reliable general English works of reference. The Britannica is a start, although they are less committed to using English than we are. I would disregard the references in works published before 1923, since Podlasie would rarely be considered as a possibility until 1919; but the 2002 Atlas is a modern work of general reference. (Note: Pick your reference first, and then see what it says; cherry-picking data is an offense against the muses.)
Please try to base your vote on what is best for the article and its potential readers. I am not ruling out Latin forms on English Wikipedia altogether of course (we can keep Podlachia), but here I would insist that we be guided by actual present day usage, not by consistency with Latin expressions elsewhere. To repeat, this article is (or at least should be) about a very recently created territorial subdivision. Calling it by its Latin-derived obsolete name is not that practical. Seriously, can anyone find any significant usage of "Podlachian Voivodeship" on the web outside of Wikipedia articles or its clones (or webpages which obviously use information from Wikipedia)?Balcer 22:23, 28 July 2007 (UTC)[reply]

Discussion

[edit]
Any additional comments:

It should be kept in mind that "Podlachia" is the archaic name of the region, while the modern name is "Podlasie". Here is the evidence, via Google book search queries:

  • Podlachia date:1980-2007 - 60 books
  • Podlasie Poland date:1980-2007 - 674 books (added Poland to query to eliminate Polish language books)

Podlasie sees more frequent use by an order of magnitude. So, if we want this article under the name most commonly used in English, Podlasie is the winner. Balcer 18:11, 24 July 2007 (UTC)[reply]

Well, it is not University of Podlachia, is it? It is named after the region, and uses the most up to date form of the region's name in English[9]. Anyway, the Google results are what they are, with their warts and all. Make of them what you will.Balcer 19:04, 28 July 2007 (UTC)[reply]
Also, why are we looking at data since 1980 to establish usage on an administrative district which was formed in 1999? Septentrionalis PMAnderson 21:10, 28 July 2007 (UTC)[reply]
I picked it quite arbitrarily to restrict the search to modern works. Feel free to try out any other date. Balcer 22:09, 28 July 2007 (UTC)[reply]
The above discussion is preserved as an archive of the proposal. Please do not modify it. Subsequent comments should be made in a new section on this talk page. No further edits should be made to this section.

It was requested that this article be renamed but there was no consensus for it be moved. --Stemonitis 06:21, 29 July 2007 (UTC)[reply]

Podlasie Voivodship

[edit]

Xx236 07:04, 1 August 2007 (UTC)[reply]

Retrieved from "https://wiki.riteme.site/w/index.php?title=Talk:Podlaskie_Voivodeship/Archive_1&oldid=1137089574"